http://maktel.mk/index.php?kolunique=311
Пираните од Лудаково!
Миле Алексоски
ЕКО активист во Центарот за истражување и креирање политики
објавено на: 24-01-2013
Дали знаете дека во нашата татковина се појави нов вид на водоземни пирани ?
Веројатно мал број на луѓе во Македонија знае за каков вид се работи, па еве јас ќе се обидам накратко да ви објаснам нешто за нашите “автохтони македонски пирани”.
Определен број на наши сограѓани, под изговор и влијанието од транзициската криза, постепено се извежбаа да влегуваат во средините каде живее подводната флора и фауна. За почеток тие влегуваа во вода да ловат капитални примероци од националното рибно богатство за лични потреби и за да се чаталат со нивните трпези за време на посните слави. Покасно, усовршувајќи ги нивните вештини, почнаа да го продаваат уловот и на нивните сограѓани за на крај да се вклучат и во пазарната економија. Сега на пример имаме ситуација да на дивите тезги на скопските пазари нелегално се продаваат крапови од Преспанско езеро, во рестораните на Охридско-Струшкото крајбрежје ќе најдете пастрмка од Треска која ќе ви ја подметнат како охридска, во Битола е слично и т.н.
Значи нелегално се нуди криволовена риба во поголемите и туристичките места, затоа што тамо има повеќе луѓе а со тоа и полесно и побрзо се продава уловот.
Пираните во почетокот на својата трансформација имаа обзир при изборот и селекцијата на жртвите и воглавно го почитуваа мрестот на видовите. Откако уништија голем број на матични јата, почнаа да напаѓаат во секое време па дури и за време на мрестот кога единките се борат да го одржат видот.
Со нелегално заработените пари од продажбата, се опремија и наоружаа со софистицирана опрема за подводен риболов, мрежи, сертмина, минско експлозивни средства, ..... а богами се стекнаа и со други материјални добра.
Од времето на нивната појава и поради се поголемата опасност врз сведоците кој ги виделе нивните крвавите пирови, драстично се смалија членовите на спортско риболовните здруженија и интересот за спортски риболов. Ова веројатно е и нормална последица. Сила закон менува, често така се вели.
Во некое минато време спортско риболовните друштва имаа голем број на членови распоредени во секции на пионери, сениори и јуниори, а кој беа главните чувари на рибниот фонд во Република Македонија. Се одржуваа спортски натпревари во повеќе дисциплини на локално, национално и меѓународно ниво. За жал, денес, здруженијата се намалени и до степен на згаснување. Пираните надвладеаа.
Иако според позитивните законски прописи пираните извршуваат дела кои се третирани како кривични, сеуште одлично функционираат и опстојуваат. Причината е во тоа што меѓу нив има и неодговорни поединци од институциите а кој им го валкаат угледот на нивните колеги и самите институции. Истите и покрај тоа што се платени со народни пари од буџетот и треба да се грижат да го штитат редот и законот, учествуаваат во нелегалните работи. Веројатно немаат доволна свест и капацитет да сватат дека се директни извршители или соучесници во оваа срамна игра која се вика организиран криминал. Е токму ова е причината зошто македонските пирани токлу долго опстојуваат и толку се недопирливи.
Не рекол џабе народот дека рибата од главата смрди. Не дај боже некој чесен граѓанин да се обиде да ги пријави нивните валкани работи. Ќе го обере бостанот затоа што институциските камелеони први ќе ве подкажат.
Па што мислите, до кога нашите пирани ќе опстојуваат?
Има два можни одговори. Првиот е додека не уништат се што мрда во реките и езерата а вториот, се додека државата не си превземе мерки за да се справи со ова зло и си го заштити своето рибно богатство.
Секако, за пофалба е дека минатата година министерката за внатрешни работи имаше неколку случаи за справување со пираните , најпрво во своите редови но и во некој други средини. Но драги мои тие се размножени во толкав број, за што е неопходно потребна синергија во организирана акција, нормално доколку не сакаме нашите внуци рибите да ги гледаат само во учебници или на фотографии.
За нивно трајно исфрлање на суво, каде впрочем им е и местото, сите имаме одговорност и обврска, согласно нашите надлежности. Подигањето на свеста кај граѓаните, невладиниот сектор, и институциите на локално и централно ниво како и спроведувањето на законот, се од круцијално значење за целосно уништување на пираните од Лудаково.
ПС. Штетата која овие предатори ја предизвикуваат врз капиталните примероци на кои не им даваат шанса за спортска борба, на годишно ниво, се проценува со стотини илјади евра ако не дури и повеќе, па сега размислете што тоа значи за напредокот на татковината.